De Partij voor de Dieren wil stiltegebieden weer stil krijgen. Bron: groeneteamuitjes.nl

Strijd om stiltegebieden losgebarsten

Voor- en tegenstanders jachtverbod lijnrecht tegenover elkaar

Door Lotte Burger

De stiltegebieden weer stil krijgen, dat is de kern van het voorstel dat de Partij voor de Dieren (PvdD) begin dit jaar indiende. Samen met de PvdA en D66 heeft de PvdD een voorstel opgesteld waarin wordt gestreefd naar het afschaffen van de plezierjacht in 31 stiltegebieden in Noord-Holland (zie kaartje). Hierdoor zouden de stiltegebieden weer een stuk stiller worden. Maar volgens tegenstanders van het voorstel bestaat er geen plezierjacht in Nederland en wil de politiek steeds meer regeltjes doorvoeren om het werk van de jager en boer moeilijk te maken. Zij verwachten enorme economische schade als het voorstel wordt aangenomen.

Toen het voorstel in januari dit jaar bekend werd gemaakt, ontstonden er vrijwel direct spanningen tussen felle voor- en tegenstanders. Volgens fractievoorzitter van de Partij voor de Dieren in de provincie, Bram van Liere, was de commotie totaal onnodig. ,,Ik heb het gevoel dat LTO Noord (ondernemersorganisatie voor agrarische ondernemers), de jagersvereniging en de natuurorganisaties niet snappen wat onze partij met dit voorstel wil bereiken. We willen niet aan de jacht komen die voor de boer zo belangrijk is. Deze jacht is nodig om dieren van het land af te houden, zodat schade kan worden bestreden. Daarbij wordt de jacht ingezet om de populatie van de dieren op peil te houden. Wij richten ons hier niet op, maar willen juist af van de plezierjacht.”

Jagers mogen drie maanden per jaar vrij jagen op de soorten wilde eend, fazant, haas, konijn en houtduif. Die vorm van jacht ziet de PvdD als plezierjacht. De jagers hoeven daar namelijk geen vergunning voor te hebben. Maar als het voorstel wordt aangenomen wordt de vergunning verplicht. Van Liere: ,,Je moet je voorstellen dat jagers ook in stiltegebieden op die wildsoorten jagen. Dit geeft enorme knallen, van wel 70 decibel. Er zijn wel degelijk mensen die klagen over deze geluidshinder. Deze mensen komen voor hun rust naar de stiltegebieden en worden geconfronteerd met harde knallen. En dat is niet de bedoeling van een stiltegebied.”

Ook de PvdA vindt dat er wat gedaan moet worden aan de geluidshinder in de stiltegebieden, die volgens de partij onder andere wordt veroorzaakt door plezierjacht. Nico Salm (PvdA) houdt zich binnen de provincie bezig met Ruimte en Milieu. Hij vertelt: ,,We zijn al lange tijd bezig met het stiller krijgen van de stiltegebieden in Noord-Holland. Helaas is het zeer moeizaam om hier concreet iets aan te doen, omdat de wet- en regelgeving zeer complex is. Ook het voorstel dat onze partij samen met de PvdD en D66 heeft ingediend, lijkt zijn knelpunten te hebben. Als het voorstel wordt aangenomen, dan komt er veel administratief gedoe bij voor de provincie. We hopen dat daar een oplossing voor is, zodat het voorstel uiteindelijk doorgang kan vinden.”

Jachtaktes

Dat ‘administratieve gedoe’ heeft vooral te maken met de jachtaktes. Iedere jager heeft een jachtakte nodig om te kunnen jagen in een bepaald gebied. Als het voorstel van de PvdD zou worden aangenomen, zou dat betekenen dat deze jachtaktes niet meer geldig zouden zijn in de stiltegebieden. En dat baart de tegenpartijen de meeste zorgen. Er zijn namelijk boeren die stukken land verbouwen in delen van het stiltegebied. Als daar niet meer gejaagd kan worden, zouden wildsoorten en daarbij ook ganzen en vossen enorme schade kunnen aanbrengen aan het land. Ze eten de gewassen op of poepen het land onder. Daarbij staat de populatie niet meer onder toezicht van de jagers, waardoor het aantal dieren dat schade aanricht ongestoord kan groeien.

,,En dat gaat de provincie op den duur veel geld kosten”, denkt Albert Hooijer, portefeuillehouder Fauna in het bestuur van LTO Noord provincie Noord-Holland. Volgens hem berust dit voorstel op emotie en is er totaal niet gekeken naar de consequenties van het voorstel. ,,Er wordt ieder jaar meer geld uitgetrokken voor schadebestrijding en wildbeheer. We zitten nu al op een bedrag van 5,5 miljoen euro per jaar. Als dit voorstel wordt aangenomen, dan zal dit bedrag alleen nog maar oplopen.” Volgens Hooijer moeten boeren en tuinders hun land kunnen beschermen tegen wildsoorten en daar zijn jagers voor nodig. Het geproduceerde voedsel wordt in zijn ogen verspild en in kwaliteit aangetast door bijvoorbeeld ontlasting of het aanvreten van de producten. Een schadepost die uiteindelijk voor rekening van de provincie is.

Het is duidelijk dat de zogenaamde ‘plezierjacht’ en jacht voor schadebestrijding en wildbeheer nauw met elkaar verbonden zijn. Als de plezierjacht wordt afgeschaft, dan komen ook schadebestrijding en wildbeheer volgens tegenstanders in het geding. De PvdD laat zich door dit argument niet uit het veld slaan. Bram van Liere: ,,Ik ben geen jurist en ben ook niet bekend met alle wet- en regelgeving. Maar bij het opstellen van ons voorstel hebben we advies gevraagd vanuit de ambtelijke bijstand. Volgens de ingeschakelde jurist zou het dus mogelijk zijn om het voorstel door te voeren. En na het aannemen van het voorstel kunnen eventuele knelpunten worden aangepast”.

Geluidsimpact

Maar of de gebieden ook daadwerkelijk stiller worden bij een aanname van het voorstel is nog maar de vraag, denkt Jan Schipper van Wild Beheer Eenheid Noordkop. Hij maakte tijdens de tweede provincievergadering gebruik van de inspraakronde en merkte het volgende op: ,,De jacht op wildsoorten vindt plaatst met een hagelgeweer. Deze geweren hebben maar een minimale geluidsimpact. Daarbij zijn deze geluiden direct gerelateerd aan het agrarische gebruik van een gebied, waardoor de geluiden van oudsher bij deze gebieden horen.”

Schipper geeft hiermee aan dat de plezierjacht nauwelijks zorgt voor geluidsoverlast en dat de schoten die worden gelost onderdeel zijn van het grondgebied. Volgens tegenstanders van het voorstel zijn er ook stiltegebieden die rondom Schiphol liggen. Er vliegen regelmatig vliegtuigen boven die gebieden, die misschien nog wel voor veel meer geluidsoverlast zorgen dan de jacht. Maar daar kan de politiek nu eenmaal weinig aan veranderen. Wild Beheer Eenheid noemt het voorstel dan ook een vorm van jagertje pesten.

Natuurwet

Op 2 maart mogen de verschillende politieke partijen een beslissing nemen over het voorstel. De Gedeputeerde Staten heeft al aangegeven het voorstel niet te steunen, omdat men bang is dat schadebestrijding en wildbeheer in het geding komen. Maar daar trekt de PvdD zich niets van aan. Bram van Liere: ,,Wij hebben het voorstel samen opgezet met de PvdA en D66. Daarbij worden we gesteund door GroenLinks en de PVV. Ik denk nog altijd dat we samen een meerderheid kunnen behalen en het voorstel nog kunnen aanscherpen. Mocht het voorstel worden afgeketst, dan gaan wij samen met de steunende partijen de Natuurwet aanpakken om de stiltegebieden alsnog stiller te krijgen en de plezierjacht af te schaffen. De strijd is dan nog niet gestreden.”

LTO Noord en Wild Beheer Eenheid zijn dan ook sceptisch over de toekomst. Zij vrezen dat de huidige regering nog steeds niet inziet dat plezierjacht in Nederland niet bestaat en dat schadebestrijding en wildbeheer essentieel zijn voor de Nederlandse boeren en tuinders. ,,Men moet niet vergeten dat wij als boeren en jagers met respect omgaan met de natuur. Wij schieten geen dieren af voor de lol en zorgen ervoor dat er geen dieren worden verwond. Daarbij hebben wij als doel de boer en zijn gewassen te beschermen en dat is ook belangrijk voor de Nederlandse voedselvoorziening”, aldus Albert Hooijer van LTO Noord.

Kijk op www.noordhollandsdagblad.nl voor een interview met tuinder Pé Weel.

De 31 stiltegebieden in Noord-Holland. Bron: NHD

Kader bij achtergrondverhaal

Nadere informatie bij de volgende begrippen:

Stiltegebieden – Nederland kent rond de 650.000 hectare aangewezen stiltegebied. In deze gebieden wordt er gestreefd naar een geluidsimpact van minder dan 40 decibel. Hierdoor wordt de natuur zo min mogelijk verstoord. In deze gebieden komen veel natuurliefhebbers voor de vele diersoorten en uiteraard de rust. In het Waddengebied ligt het grootste stiltegebied van 200.000 hectare.

Plezierjacht – Is een term die veel wordt gebruikt, maar in de Nederlandse wet niet voorkomt. Jacht heeft in Nederland namelijk altijd een doel, zoals schadebestrijding en wildbeheer. Jagen zonder doel is in Nederland niet mogelijk. Toch wordt het woord plezierjacht veel gebruikt, voornamelijk in de politiek.

Wildsoorten – Wilde eend, fazant, haas, konijn en houtduif. Het zijn allemaal wildsoorten waar in het jachtseizoen (augustus t/m januari) op gejaagd mag worden. Uiteraard heeft een jager hier een jachtakte voor nodig, maar er hoeft geen vergunning voor worden aangevraagd. Dat wordt ook wel ‘vrij’ jagen genoemd. Voor ganzen en vossen moet wel een vergunning worden aangevraagd en dat zorgt voor veel administratieve handelingen.

Schadebestrijding – Wildsoorten, maar ook ganzen en vossen kunnen veel schade aanrichten op het land van een agrariër. Jagers worden ingezet om deze schade zo beperkt mogelijk te houden. Mocht een agrariër veel schade ondervinden, dan kijkt de Faunabeheereenheid samen met de provincie of een vergoeding mogelijk is. De afgelopen jaren wordt er steeds meer geld besteed aan schadebestrijding, nu al zo’n 5,5 miljoen euro per jaar. Vijf jaar geleden was dat bedrag nog ongeveer een miljoen euro.

Wildbeheer – In Nederland proberen we de natuur te reguleren. Dit betekent dat de overheid samen met verschillende natuurorganisaties zorgt voor een juiste populatie diersoorten. Op die manier wordt de natuur in evenwicht gehouden. Er worden veel maatregelen getroffen om dat evenwicht te behouden, onder andere door de aanleg van ecoducten. Zo kunnen bepaalde diersoorten veilig de weg oversteken.

Website van het Noordhollands Dagblad

Pé Weel strijdt iedere dag tegen ganzenoverlast. Bron: Lotte Burger

Pé Weel komt uit het West-Friese dorp Grootebroek. Hij verbouwt daar samen met zijn vrouw en twee zoons honderd hectare land met broccoli en bloemkool. Door de grote hoeveelheid ganzen op zijn land is Pé iedere dag drie tot vier uur bezig met het verjagen van de beesten. Daarbij schakelt hij vrijwel iedere week de hulp in van een jager die naast het verjagen van ganzen ook mag afschieten. Alleen zo kan Pé zijn gewassen en dus zijn inkomsten beschermen.

Als het voorstel van de Partij voor de Dieren wordt aangenomen, dan kan de jager zijn jachtakte voor het stiltegebied verliezen. Dat betekent dat er niet meer gejaagd of verjaagd mag worden in deze gebieden en dat de ganzen ongestoord hun gang kunnen gaan. Ook op het land van Pé. De agrariër maakt zich daar erg veel zorgen over. ,,Zonder jager kan ik mijn bedrijf wel sluiten”, aldus Weel.

Bron: Lotte Burger